Η συνέντευξη του κ Ηλία Κάτσου στο Μπαλκόνι του Ταϋγέτου έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2024. Scroll down for 🇬🇧
ΜτΤ: Καλημέρα κ Κάτσο, σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία σε αυτό το υπέροχο διαμέρισμα. Πείτε μου δύο λόγια για εσάς, την οικογένεια Κάτσος και τη σχέση σας με το Γεωργίτσι.
LK: Η οικογένεια Κάτσου είμαστε από το Αρκουδόρεμα, όπου υπάρχουν αναφορές στην οικογένεια περί τα 1700. Είμαστε ηρωϊκή οικογένεια· υπάρχουν αναφορές σε πηγές που καταγράφουν τα Ορλωφικά. Η οικογένεια έχει μέλη στο Νιχώρι/Διρράχιο μαζί με τις οικογένειες των Σπαρραγγαίων και των Ζερβαίων. Κάτσοι βρίσκονται στο Καστρί, στη Μάνη στο Μέζαπο, απόπου οι Ηλίας Αθανάσιος και Γιαννάκης πολέμησαν στις Μάχες του 1821, με το Γιαννάκη να είναι πρωτοπαλίκαρο του Καπετάν Κεφάλα και να λαμβάνει μέρος στη Μάχη στο Μανιάκη, μαζί με τον Παπαφλέσσα. Από αυτόν κατάγεται ο Περικλής Κάτσος, που ήταν στο Γεωργίτσι. Επειδή στα χωριά δεν μπορούσαν οι άνθρωποι να παντρευτούν, καθώς μετά από ένα σημείο ήταν όλοι ξαδέλφια μεταξύ τους, έπρεπε να φύγουν και να πάνε σε άλλα χωριά να βρουν νύφες. Έτσι, οι πατρικές μου ρίζες βρίσκονται στην Αλευρού, ενώ η μητέρα μου, Μαρία Βορίλα Κάτσος είναι από το Γεωργίτσι. Από την οικογένεια πολλοί είχαν αρχίσει να μεταναστεύουν στην Αμερική από τις αρχές του Αιώνα (1900). Ο παππούς μου ο Ηλίας βρέθηκε πρώτη φορά στην Αμερική το 1897, όπου έκατσε έως το 1912. Εγώ έφυγα για την Αμερική σε ηλικία 4 ετών, το 1956. Συγγενείς στο χωριό είναι ακόμη οι οικογένειες Βορίλα, Μπακή, Σκρουμπέλου και Ρασσιά, με ρίζες που φτάνουν το 1600.
ΜτΤ: Η δράση σας είναι πολυδιάστατη· πολύ συχνά οργανώνετε panel στο πλαίσιο της Eastern Mediterranean Business Culture Alliance (EMBCA). Μιλήστε μας γι’αυτή·
LK: H EMBCA στοχεύει στο να οργανώσει και να υποστηρίξει επιχειρηματικές, εκπαιδευτικές, καλλιτεχνικές και άλλες δράσεις τόσο στην Νέα Υόρκη όσο και πέρα από αυτή, για το όφελος των ανθρώπων από την Ανατολική Μεσόγειο που βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες ή αλλού. Η κοινή μας κληρονομιά αποτελεί το φάρο του πολιτισμού, αφού περιλαμβάνει τις τέχνες, την πολιτική όπως την ξέρουμε και τη φιλοσοφία.
ΜτΤ: Γιατί Eastern Mediterranean και όχι Hellenic?
LK: Ο Ελληνισμός είναι ένας πολιτισμός ριζωμένος βαθιά σε όλη την ανατολική Μεσόγειο. Μικρά Ασία, Λίβανος, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος· όλα αυτά τα μέρη αφορούν την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, τόσο κοιτώντας στο παρελθόν, όσο και το μέλλον του Ελληνισμού. Δεν ήθελα να περιορίσω την σκοπιά μας στον τωρινό Ελλαδικό χώρο. Ακόμη, οι παραδόσεις και τα θέματα που αφορούν τους Έλληνες, αφορούν και πολλούς άλλους ανθρώπους της γειτονιάς που ο Ελληνισμός έχει αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του.
ΜτΤ: Υπάρχουν δράσεις που θα ενδιέφεραν ιδιαίτερα κάποιον από την Ελλάδα ή το Γεωργίτσι
LK: Σας προτείνω να δείτε το κανάλι μας στο youtube https://www.youtube.com/@embca/videos όπου ανεβάζουμε τις συζητήσεις για Ιστορικά και σύγχρονα θέματα. [σημ. ΜτΤ: Η επόμενη συζήτηση θα είναι για την επίδραση της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας, 1700 μετά, θα μεταδοθεί live εδώ στις 14 Σεπτεμβρίου https://www.youtube.com/watch?v=WUqjbjgx6NM]. Έχουμε κάνει πολύ ενδιαφέροντα webinar που περιλαμβάνουν συζητήσεις για τον Ελληνισμό, την Αγία Σοφία, τη μουσική και τις τέχνες της περιοχής. Ακόμη, πολύ ενδιαφέρουσα πιστεύω ότι θα βρείτε τη συζήτηση για την Ελληνική καινοτομία (https://www.youtube.com/live/QqU6Vd5J7-k)
ΜτΤ: Επιτρέψτε μου να προσθέσω και τη συζήτηση για τον Αριστοτέλη Ωνάση ! Πίσω στο Γεωργίτσι, τι δράσεις τόνωσης του χωριού μας θα μπορούσαν να υλοποιηθούν;
LK: Αρχικά να μιλήσουμε για την πολύ καλή δουλειά που γίνεται στον Άγιο Κωνσταντίνο, στο αμφιθέατρο Σπαντίδου. Ως προς το χωριό, θα πρέπει να αξιοποιηθεί όσο γίνεται το κτίριο του σχολείου, είτε ως Μουσείο, είτε ως Αποθετήριο Γενεαλογικού Αρχείου των χωριών της Επάνω Ρίζας. Πάνω από 3000 άνθρωποι έφυγαν από τις αρχές του 20ού αιώνα από την περιοχή μας· και σαν περιοχή μας νοώ όλο τον Βόρειο Ταΰγετο, καθώς -όπως ανέφερα πριν- οι άνθρωποι πολύ συχνά έπρεπε να αλλάξουν χωριό για να παντρευτούν, οπότε σημασία έχει η ευρύτερη καταγωγή· για εμάς η “επάνω ρίζα” Οι 3000 αυτοί άνθρωποι που έφυγαν, σήμερα έχουν παιδιά και εγγόνια και δισέγγονα, και πολλοί από αυτούς ψάχνουν τις ρίζες τους. Έτσι λοιπόν, θα έβλεπα ένα φορέα με κέντρο το σχολείο που θα βοηθούσε, τόσο ψηφιακά όσο και φυσικά, τους ανθρώπους που ψάχνουν τις ρίζες από -όλο το Βόρειο Ταΰγετο- τους να τις βρουν. Ακόμη, ένα πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών τέχνης θα μπορούσε να φέρει ανθρώπους στο χωριό για ένα διάστημα από μερικές εβδομάδες έως μερικούς μήνες. Η απαράμιλλη φύση και η ιστορική διάσταση θα είναι άξια μελέτης και πιστεύω ότι θα προσελκύσουν τον κόσμο της τέχνης, αλλά ταυτόχρονα οι άνθρωποι αυτοί θα αφήσουν κάτι πίσω. Συνοψίζοντας, σκέφτομαι κάτι σαν ένα “Μουσείο Επάνω Ρίζας” που θα περιλαμβάνει τα αρχεία γενεαλογίας, θα έχει χώρο για την τέχνη και θα επιτρέπει σε νέους από όλο τον κόσμο να κάνουν μαθητείες στον τόπο.
ΜτΤ: Μου ακούγεται εξαιρετική ιδέα, μακάρι να προχωρήσει. Θα ήθελα να σας ρωτήσω τις σκέψεις σας για την εκλογή Τραμπ και για την επιλογή της Πρέσβειρος. Πως βλέπετε το Γεωπολιτικό Πλαίσιο;
LK: Κοιτάξτε, για την Αμερική, ο Πρόεδρος δεν έχει σημασία όταν μιλάμε για την εξωτερική πολιτική. “When push comes to shove”, η Αμερική θα συνταχθεί με την Τουρκία. Η Ελλάδα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική και να διαχειριστεί την κατάσταση με νηφαλιότητα και επαγρύπνηση. Την επιλογή της Kimberly Guildfoyle είναι μια δυναμική επιλογή, με πρόσβαση στον εσωτερικό κύκλο του Τραμπ, οπότε μόνο θετικά θα μπορούσα να το αξιολογήσω. Ακριβώς λόγω του αρνητικού πλαισίου, θα χρειαστεί να δουλέψει για να αποδείξει την αξία της· καταλαβαίνει τα προβλήματα, έχει την εκπαίδευση και την εμπειρία αλλά και το θάρρος (εώς και το θράσος) για να πετύχει. Η Ελλάδα πρέπει να προσέξει τα μεγάλα προβλήματα· το πελατειακό κράτος, τα εμπόδια στις επενδύσεις – για τα οποία έχουμε μιλήσει εκτενέστατα στα webinars της EMBCA και σας προτείνω να δείτε. Η Ελλάδα πρέπει να δει το δημογραφικό και να σταματήσει να χάνει κόσμο στη μετανάστευση, αφού ο κόσμος που φεύγει δεν ξαναέρχεται.
ΜτΤ: Πολύ ενδιαφέρουσα διάσταση. Κλείνοντας, τι έχετε να μας προτείνετε για την εφημερίδα που μόλις ξεκινήσαμε την επανέκδοση;
LK: Μπράβο για την πρωτοβουλία! Σας προτείνω να την κάνετε δίγλωσση, ακόμα και αν απλά χρησιμοποιείτε google translate; μπορεί να κάνει πολύ καλή δουλειά στην προσβασιμότητα του μηνύματός σας! Κατά τα άλλα σας ευχόμαστε καλή επιτυχία!
ΜτΤ: Σας ευχαριστούμε πολύ για τα καλά σας λόγια αλλά και κυρίως για το χρόνο σας!
English
Good morning Mr. Katsos,
MtT: Thank you for your warm welcome in this wonderful apartment. Tell me a few words about yourself, the Katsos family and your relationship with Georgitsi.
LK: The Katsos family is from Arkoudorema, where there you can find references to the family circa 1700. We are a heroic family; there are historical references in sources of the Orlofika events. The family has members in Nichori/Dirrachio along with the Sparragaei and Zervai families. Katsoi are also found in Kastri, in Mani in Mezapo, from where Elias Athanasios and Giannakis fought in the Battles of 1821, with Giannakis being Captain Kefalas’s first lieutenant and taking part in the Battle of Maniaki, together with Papaflessas. Periklis Katsos, who was in Georgitsi, is descended from him. Because people in the villages could not marry, as after a certain point they were all cousins, they had to leave and go to other villages to find brides. So, my paternal roots are in Alevrou, while my mother, Maria Vorila Katsos, is from Georgitsi. Many members of the family had begun to emigrate to America since the beginning of the century (1900). My grandfather Elias first found himself in America in 1897, where he stayed until 1912. I left for America at the age of 4, in 1956. Relatives in the village include the Vorila, Baki, Skroubelou and Rassia families, with roots dating back to 1600.
MtT: Your activity is multidimensional; you often organize panels within the framework of the Eastern Mediterranean Business Culture Alliance (EMBCA). Can you share more about it?
LK: EMBCA aims to organize and support business, educational, artistic and other activities both in New York and beyond, for the benefit of people from the Eastern Mediterranean who are in the United States and elsewhere. Our common heritage is a beacon of culture, since it includes the arts, politics as we know it and philosophy.
МтТ: Why Eastern Mediterranean and not Hellenic?
LK: Hellenism is a culture deeply rooted throughout the Eastern Mediterranean. Asia Minor, Lebanon, Cyprus, Israel, Egypt; all these places concern Greece and Hellenism, both looking to the past and the future of Hellenism. I did not want to limit our perspective to the current Greek space. Furthermore, the traditions and issues that concern the Greeks also concern many other people in the neighborhood where Hellenism has left an indelible mark.
MtT: There are actions that would be of particular interest to someone from Greece or Georgitsi?
LK: I suggest you check out our YouTube channel https://www.youtube.com/@embca/videos where we upload discussions on Historical and contemporary issues. [note MtT: The next discussion will be on the impact of the First Ecumenical Council of Nicaea, 1700 onwards, it will be broadcast live here on September 14 https://www.youtube.com/watch?v=WUqjbjgx6NM]. We have done very interesting webinars that include discussions on Hellenism, Hagia Sophia, music and the arts of the region. Also, I think you will find the discussion on Greek innovation very interesting (https://www.youtube.com/live/QqU6Vd5J7-k)
MtT: Allow me to add the discussion on Aristotle Onassis! Back to Georgitsi, what actions to stimulate our village could be implemented?
LK: First, let’s talk about the very good work being done in Agios Konstantinos, at the Spandidou amphitheater. As for the village, the school building should be utilized as much as possible, either as a Museum or as a Repository of the Genealogical Archives of the villages of Epano Riza. Over 3000 people have left our region since the beginning of the 20th century; and by our region I mean the whole of North Taygetos, as -as I mentioned before- people very often had to change villages to get married, so the broader origin is important; for us the “upper root”. These 3000 people who left, today have children and grandchildren and great-grandchildren, and many of them are searching for their roots. So, I would see a school-centered organization that would help, both digitally and physically, people who are searching for their roots from -all over North Taygetos- to find them. Also, an art student exchange program could bring people to the village for a period of a few weeks to a few months. The unparalleled nature and historical dimension will be worth studying and I believe that they will attract the art world, but at the same time these people will leave something behind. In summary, I am thinking of something like an “Epano Riza Museum” that will include genealogical archives, have a space for art, and allow young people from all over the world to do apprenticeships in the place.
MtT: Sounds like a great idea to me, I hope it goes ahead. I would like to ask you your thoughts on Trump’s election and the choice of Ambassador. How do you see the Geopolitical Context?
LK: Look, for America, the President doesn’t matter when it comes to foreign policy. “When push comes to shove”, America will side with Turkey. Greece needs to be very careful and manage the situation with vigilance. The choice of Kimberly Guildfoyle is a dynamic choice, with access to Trump’s inner circle, so I could only evaluate it positively. Precisely because of the negative context, she will need to work to prove her worth; she understands the problems, she has the education and experience but also the courage (even the audacity) to succeed. Greece needs to pay attention to the big problems; the client state, the obstacles to investment – which we have talked about at length in the EMBCA webinars and I suggest you watch. Greece needs to look at the demographics and stop losing people to immigration, since people who leave never come back.
MtT: Very interesting dimension. In closing, what do you have to suggest to us for the newspaper that we have just started republishing?
LK: Well done for the initiative! I suggest you make it bilingual, even if you just use google translate; it can do a very good job in the accessibility of your message! Other than that, we wish you good luck!
MtT: Thank you very much for your kind words and especially for your time!